Klimaatverandering: aan de slag met klimaatadaptatie

We merken het allemaal...

... het klimaat verandert: hogere temperaturen, nattere winters, heftigere buien in de zomer, kans op drogere zomers of te lage en hoge grondwaterstanden.

Ook ons waterschap houdt zich bezig met de klimaatverandering. We werken samen met onze partners aan een integraal antwoord op de klimaatverandering en bijbehorende impact op ons watersysteem. Belangrijke thema’s daarbij zijn wateroverlast,  (situaties waarin mensen overlast ondervinden als gevolg van te veel water)watertekort, hitte en overstromingen.

We hebben een visie Toekomstbestendig Watersysteem (pdf, 2.7 MB) (TBWS) ontwikkeld. Dit geeft richting aan ons werk en het werk van andere overheden voor de lange termijn.

Daarnaast zijn we samen met veertien Utrechtse gemeenten, de provincie Utrecht, en de Veiligheidsregio Utrecht verenigd in Het Netwerkwerk Water en Klimaat. Samen werken we aan oplossingen en bewustwording, zodat de regio Utrecht ook in 2050 nog aantrekkelijk is om in te leven.

Wat kun jij doen?

Afbeelding teveel water

Al best veel! Als inwoner kun je op verschillende manieren aan de slag met het klimaatbestendig maken van jouw omgeving. Door jouw bijdrage help je mee aan het voorkomen van wateroverlast (situaties waarin mensen overlast ondervinden als gevolg van te veel water), droogte, hittestress en verbeteren van de biodiversiteit.

  • Ons waterschap heeft de regeling Blauwe Bewonersinitiatieven. Hierbij is er subsidie beschikbaar voor projecten die zorgen voor het vergroten van het waterbewustzijn en duurzaam waterbeheer (is het totaal aan activiteiten die tot doel hebben om het grond- en oppervlaktewater zo goed mogelijk te beheren)in ons waterschapsgebied. Je leest er alles over op de pagina Blauwe Bewonersinitiatieven.
  • Op de website klimaatklaar.nl staan veel verschillende voorbeelden. Ook vind je er de subsidies die de verschillende gemeenten bieden om hierbij te ondersteunen.
  • Iedereen kan meehelpen om vaker voorkomende plotselinge wateroverlast op te vangen. Zo zijn er allerlei tips en trucs om de tuin watervriendelijk(er) te maken. Het waterschap werkt samen met gemeenten en verschillende tuincentra om deze tips onder de aandacht te brengen.

Klimaatstresstesten

In 2019 is voor het eerst een regionale klimaatstresstest uitgevoerd. In 2025 wordt deze stresstest opnieuw opgesteld. Een klimaatstresstest geeft een beeld van de gevolgen van klimaatverandering: waar ontstaan knelpunten door overstromingen en hevige neerslag? En wat gebeurt er bij lange perioden van droogte of hitte? De beelden zijn te vinden in het Klimaatportaal. Iedere gemeente heeft vanaf 2019 een eigen analyse en risicodialoog gemaakt en maatregelen genomen. Deze zijn bij de gemeenten op te vragen.

KNMI 2023 scenario's

Het klimaat is nu al veranderd, en dat merken we. We zien steeds vaker extremen in hitte, droogte en neerslag. Denk aan de droge zomers van 2018 en 2022, de extreme wateroverlast in Limburg in 2021, het hitterecord van 40°C in 2019 en de natte periode met hoog water eind 2023. Deze gebeurtenissen staan nog vers in ons geheugen.

De KNMI’23 klimaatscenario’s tonen aan dat het hier niet bij blijft.

Programma Klimaatadaptatie

Binnen het waterschap loopt het Programma Klimaatadaptatie. Met dit interne programma werken we aan toekomstbestendig waterbeheer. We ontwikkelen beleid, passen werkprocessen aan, verkennen juridische instrumenten en doen onderzoek. Ook nemen we actief deel aan samenwerkingsverbanden en gebied overleggen. Door uitvoering goed te coördineren en gebiedsgericht te werken, maken we klimaatadaptatie concreet.

Ons waterschap heeft de ambitie om een toekomstbestendig watersysteem te realiseren waarbij HDSR en anderen in het beheergebied zich blijven aanpassen aan veranderende omstandigheden.

Onze ambitie is helder:

  • Een aanvaardbaar risico op wateroverlast

  • Een aanvaardbaar risico op watertekort

  • Meer grip op grondwaterkwantiteit

  • Beter anticiperen op gevolgen voor waterkwaliteit

  • Bewustzijn en handelen bij alle betrokkenen

De afgelopen jaren hebben we al veel bereikt. We namen klimaat adaptieve maatregelen, ontwikkelden beleid en deden onderzoek. Enkele voorbeelden:

Netwerk Water & Klimaat

Veertien Utrechtse gemeenten, de provincie Utrecht, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en de Veiligheidsregio Utrecht hebben hun handen ineen geslagen en werken samen aan oplossingen, zodat de regio ook in 2050 nog aantrekkelijk is om in te leven.

Meer over het Netwerk

Blauwe Agenda

Met de Blauwe Agenda slaan overheden en maatschappelijke organisaties de handen ineen om het watersysteem op de Utrechtse Heuvelrug en flanken richting de Kromme Rijn te verbeteren.