De Stichtse Rijnlanden voert uitgebreide toetsing dijken uit

Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden heeft de 316 km aan regionale waterkeringen in het beheergebied uitgebreid getoetst op veiligheid. Tachtig procent (252 km) van de regionale waterkeringen voldoet aan de normen, veertien procent voldoet niet en zes procent krijgt geen oordeel. In de polders die beschermd worden door dijken die niet voldoen, bestaat geen direct gevaar. Wèl is het waterschap extra alert bij zware omstandigheden, zoals langdurige regenval en extreme droogte.

De toetsing van de regionale waterkeringen is een soort keuring van de kleinere dijken in het gebied van De Stichtse Rijnlanden; 316 km dijken die liggen langs onder meer Grecht, Wierickes, Linschoten, Oude Rijn en Hollandse IJssel. Deze dijken of kaden beschermen de lager liggende polders tegen het water in de hoger gelegen boezemwateren. Bij de toetsing is gekeken of de dijken voldoende hoog en stabiel zijn, en of er kans is op ‘piping', een situatie waarbij water onder de dijk doorstroomt.

Tachtig procent van de dijken voldoet aan de norm

Op bijgaande kaart is aangegeven welke dijken voldoen aan de norm en welke nog niet. Alle dijken met de kleur groen voldoen. De op de kaart rood gekleurde dijken voldoen niet aan de norm. Ze zijn te laag, niet stabiel genoeg en/of er is een kans op ‘piping'. De zuidelijke Hollandse IJsseldijk (333C en 366C) en de Cattenbroekerdijk (219A en B) in Montfoort zijn bijvoorbeeld 10 tot 20 cm te laag. De Grechtdijk voldoet voor een gedeelte niet aan de norm voor hoogte (110B), voor een ander deel niet voor stabiliteit (110A). En een deel van de Oude Rijndijk in Bodegraven-Reeuwijk (131) en in Woerden (144A) voldoet niet omdat er een risico op piping bestaat.

Geen acute, onveilige situatie

Bestaat er in de polders langs deze dijken op dit moment een acute, onveilige situatie? Nee, dat is niet het geval. Bij de toetsing wordt uitgegaan van de zwaarste omstandigheden: de dijk moet het ook in doorweekte toestand, met een hoge waterstand en met een zware belasting door verkeer uithouden. Bij zware omstandigheden (langdurige regenval, extreme droogte) geven de calamiteitenteams van het waterschap deze dijken bijzondere aandacht. Ze worden dan extra goed in de gaten gehouden en zo nodig worden maatregelen getroffen. Bijvoorbeeld een verbod voor zwaar verkeer.

Structurele aanpak: dijkverbeteringsprogramma

Voor de structurele aanpak van dijken die niet voldoen aan de normen heeft De Stichtse Rijnlanden een dijkverbeteringsprogramma voor de regionale keringen. Dat programma voorziet erin dat alle 316 km keringen in 2020 voldoen aan de normen. De grijs gekleurde dijken zijn al in dit programma opgenomen en zijn in 2015 op orde. Een deel is nu al in uitvoering. Het college van dijkgraaf en hoogheemraden heeft op basis van de toetsing besloten dat het programma (Groot Onderhouds Plan (GOP) regionale keringen) in 2013 geactualiseerd wordt.

Nog geen oordeel: nader onderzoek

Voor de dijken met een paarse kleur op de kaart kon nog geen oordeel worden gegeven. Dit heeft te maken met het voorkomen van veen in de ondergrond van deze dijken. Voor het berekenen van de stabiliteit van dijken met veen in de ondergrond zijn nog geen goede kengetallen beschikbaar.

Op landelijk niveau wordt hier onderzoek naar gedaan. Het college wil de resultaten van dit onderzoek afwachten alvorens over te gaan tot maatregelen.

Uitgebreidere toetsing dan in 2008

In 2008 is voor het eerst een (eenvoudige) toetsing uitgevoerd; toen is alleen gekeken naar hoogte en profiel. Nu is ook de samenstelling en de ondergrond van de dijken bekeken en kon een veel nauwkeuriger beeld verkregen worden. In opdracht van het waterschap is vorig jaar met grondboringen en sonderingen de samenstelling van deze dijken en de ondergrond bepaald. Ook is de hoogte en het profiel van de dijken gemeten. Met die gegevens is bepaald, of de keringen voldoen aan de door de provincies gestelde normen. Deze maand biedt het waterschap de rapportage "Toetsing regionale waterkering 2012"  aan aan de provincies Utrecht en Zuid-Holland, die toezien op de veiligheid van deze regionale keringen.