Duurzame energie

De Stichtse Rijnlanden staat middenin de energietransitie: hoe worden ook wij energieneutraal? Het waterschap verbruikt veel energie en tegelijktijd wekken we sinds de jaren zestig ook al eigen energie op. Daarnaast heeft het waterschap grote mogelijkheden: we hebben daken, terreinen en ook energiebronnen als afvalwater, oppervlaktewater en biomassa.

Energieneutraal waterbeheer: helpt u mee?

Energieopgave

Ons waterschap verbruikte in 2016 evenveel energie als 15.000 inwoners. De meeste energie, zo'n 90%, gebruiken we voor het zuiveren van afvalwater. Hier kunnen we dan ook het meeste besparen.

We wekken op dit moment ca 17,5% van onze elektriciteit zelf op door slib uit afvalwater te vergisten. Onze slibvergisting staat op de rioolwaterzuivering Nieuwegein: onze Energiefabriek. Ook hebben we een zonnepark van circa 1.000 zonnepanelen op zuivering De Bilt.

Om energieneutraal te worden, gaan we naast energie besparen ook hernieuwbare energie opwekken. We willen hier een mix van energiebronnen voor gebruiken: biogas uit de vergisting van slib en biomassa (berm- en slootmaaisel), warmte uit afval- en oppervlaktewater, en elektriciteit uit zon en wind.

Energiebesparing

De komende jaren bespaart het waterschap energie door zuiveringsinstallatie Maarssenbroek om te bouwen tot rioolgemaal, de zuivering Utrecht te vernieuwen, een aantal elektromotoren te vernieuwen en minder en andere hulpstoffen te gebruiken bij het zuiveren van afvalwater.

Biogas uit slib

Biogas winnen uit zuiveringsslib: dat doen we al sinds de jaren zestig. Dit gebeurt op de zuivering Nieuwegein/IJsselstein. Met het biogas wekken we groene stroom op. Zie: Energie opwekken uit slib

Biomassa

Biomassa, die vrij komt bij het maaien van sloten en bermen, wordt tot nu toe gestort of afgezet als GFT. Wij onderzoeken of de energie, die in deze biomassa zit, ook gewonnen kan worden. Het waterschap wil de biomassa vergisten zonder toevoeging van dierlijke mest. Zo komt er energie (biogas) vrij en blijft een waardevolle voedingsstof over voor de landbouw. Dit vergistingsproces zit nog in de experimentele fase.

Warmte uit afvalwater

Afvalwater bevat veel warmte: 's zomers 20 °C en 's winters 12 °C. Deze constante warmte komt ook nog eens in grote hoeveelheden langs bij de rioolwaterzuiveringen van het waterschap. Met deze duurzame warmte kunnen bestaande en nieuwe warmtenetten gevoed worden. Het waterschap biedt deze potentie aan. In de gemeenten Utrecht, Utrechtse Heuvelrug en De Bilt lopen initiatieven; De Bilt heeft subsidie gekregen om de wijk Brandenburg van het gas af te halen en over te gaan op verwarming met warmte uit afvalwater van onze rioolwaterzuiveringsinstallatie De Bilt.

In Utrecht gaat binnenkort de bouw van start van een warmtepomp op het terrein van onze rioolwaterzuiveringsinstallatie in Overvecht. Het warme afvalwater gaat woningen in de Utrechtse wijk Overvecht verwarmen: video over de warmtepomp van Eneco.

Warmte uit oppervlaktewater

Oppervlaktewater is in zeer ruime hoeveelheden beschikbaar in ons gebied. De temperatuur van het water is interessant om woningen en bedrijven mee te verwarmen en eventueel te koelen. Het waterschap heeft de potentie in kaart gebracht (zie Water als energiebron). Aangezien het waterschap waterbeheerder is en geen energiemaatschappij bieden we de warmte aan. Wie pakt de handschoen op?!

Zon

Zonne-energie is eenvoudig te winnen. Het waterschap legt panelen op eigen daken en terreinen. De energie gebruiken we bij het behandelen van afvalwater en bij stuwen en gemalen. Wij hebben grote terreinen die mogelijk ook interessant zijn voor u om zonne-energie te oogsten. Is dat zo: neem dan contact op met onze coördinator energie.

Wind

Windenergie heeft een grote potentie. Het waterschap onderzoekt of zijn terreinen technisch geschikt zijn en het maatschappelijk gewenst is om windenergie te oogsten.


Zonnepark De Bilt

Zonnepanelen De Bilt

Zuiveringsinstallatie De Bilt werkt op door ons eigen zonnepark opgewekte elektriciteit. Het piekvermogen van 1.000 zonnepanelen is voldoende om de installatie te laten draaien. Omdat de zon niet altijd piekt, levert het park een half procent van ons jaarlijkse elektriciteitsverbruik.

Warmte uit afvalwater

Bewonersbijeenkomst over warmte uit afvalwater op rwzi Driebergen

Tijdens een bijeenkomst over warmte uit afvalwater op de rioolwaterzuivering Driebergen laten bewoners zich informeren over de gevolgen voor aansluiting op een warmtenet met restwarmte uit de zuivering. De bijeenkomsten gingen vooraf aan de aanvraag van een subsidie voor aardgasvrije wijken.

Meer weten?

Eric van der Zandt
Business developer circulaire economie