Crisisoefening Wolkbreuk: militairen en waterbeheerders trainen scenario met extreme regenval
Van 4 tot en met 8 november 2025 oefenen zo’n 700 medewerkers van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, Defensie, Rijkswaterstaat en het Rode Kruis in de regio Utrecht en een klein deel van Zuid-Holland. Tijdens de crisisoefening 'Wolkbreuk' bereiden zij zich voor op een scenario met extreme neerslag: een ‘Limburgbui’ van 200 mm regen in 48 uur.
Wateroverlastscenario met grote impact
De oefening simuleert de gevolgen van een ‘waterbom’ zoals die in 2021 viel in Limburg. Weilanden, wegen, tunnels en kelders lopen onder, snelwegen worden afgesloten, en vitale infrastructuur zoals transformatorhuisjes raakt beschadigd.
In actie: van dijkinspectie tot noodpompen
Militairen en waterbeheerders komen tijdens de oefenweek in actie: ze inspecteren dijken, sluiten sluizen en weteringen af met speciale big bags, leggen zandzakken en plaatsen noodpompen. Ook testen ze waterbergingen. Vrijwilligers van Ready2Help van het Rode Kruis oefenen met zandzakken. De deelnemers zijn herkenbaar aan uniformen en felgekleurde bedrijfskleding en hesjes.
Voorbereiden op extreme neerslag
Dijkgraaf Jeroen Haan benadrukt het belang van oefenen: “Extreme buien worden door klimaatverandering steeds waarschijnlijker. Daarom moeten we ons voorbereiden. Want het kan nog jaren duren voor die ‘waterbom’ valt, maar het kan ook volgende week zover zijn. We kunnen wateroverlast en schade niet voorkomen, maar wel enigszins beperken. Dat vraagt samenwerking van waterbeheerders, Defensie, veiligheidsregio’s, gemeenten én inwoners. Deze week in het veld, door mogelijke maatregelen te oefenen, en daarna op kantoor in onze crisisteams. En op langere termijn door waterbergingen aan te leggen en steden en tuinen te vergroenen. Maar ook dan zal er bij extreme buien altijd wateroverlast en schade ontstaan.”
Beperkte verkeershinder
Op enkele oefenlocaties kan de weg korte tijd deels afgesloten zijn. Verkeersregelaars leiden het verkeer dan in goede banen.
Wil je meer informatie over de crisisoefening 'Wolkbreuk'? Bekijk dan de informatie en het beeldmateriaal op de website.
Dijkinspectie tijdens een eerdere crisisoefening in 2023
Meer informatie en beeldmateriaal
Tijdens de oefenweek publiceren we foto’s en video’s op deze website. Bekijk ook de animatie 'Omgaan met wateroverlast' op Youtube.
De gevolgen van extreme regenval in beeld
Wat gebeurt er als een wolkbreuk zoals in 2021 in Limburg op andere plekken in Nederland valt? In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is dit voor dertien Nederlandse regio’s onderzocht. Het scenario van de crisisoefening Wolkbreuk is gebaseerd op dit onderzoek.
Lees meer over het onderzoek op de website van de provincie Utrecht en bekijk op de kaart waar bij extreme neerslag wateroverlast ontstaat in het gebied van De Stichtse Rijnlanden.
Wat gebeurt er als een wolkbreuk van 200 mm valt op het gebied van De Stichtse Rijnlanden?
- Lagergelegen gebieden in de steden en daarbuiten komen onder water te staan: zo'n 10 tot 30 cm. Deze situatie kan dagenlang voortduren, omdat de gemalen en afvoerkanalen een beperkte capaciteit hebben. Die capaciteit is 12 tot 15 mm neerslag per etmaal. Bij een neerslaghoeveelheid van 200 mm kan het dus zo maar dagen tot weken duren voordat alle gebieden weer droog zijn.
- Het Amsterdam-Rijnkanaal en het Noordzeekanaal raken overvol, Rijkswaterstaat vraagt de waterschappen die op deze kanalen lozen om hun afvoer fors te minderen of zelfs te stoppen, met als gevolg dat het water uit deze gebieden niet weg kan;
- Vanaf de Utrechtse Heuvelrug stroomt een zeer grote hoeveelheid water richting de stad Utrecht. Dit water is niet tegen te houden;
- Amsterdam ligt lager dan Utrecht. Daardoor ondervindt Amsterdam eerder problemen door een hoog peil van het Amsterdam-Rijnkanaal.