Crisisoefening 'Wolkbreuk'
Van 4 tot en met 8 november 2025 vindt in de regio Utrecht en een deel van Zuid-Holland de grootschalige crisisoefening Wolkbreuk plaats. Tijdens deze oefening trainen zo’n 700 medewerkers van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR), Defensie, Rijkswaterstaat en het Rode Kruis gezamenlijk op een scenario met extreme regenval en wateroverlast.
Doel van de oefening
Extreme buien worden door de klimaatverandering steeds waarschijnlijker. Daarom moeten we ons voorbereiden. We kunnen wateroverlast en schade niet voorkomen, maar wel enigszins beperken. Dat vraagt samenwerking van waterbeheerders, Defensie, veiligheidsregio’s, gemeenten én inwoners. Dat oefenen we deze week in het veld en de week daarna op kantoor in onze crisisteams.
Locaties: De oefening vindt plaats op verschillende locaties in de regio Utrecht en een klein deel van Zuid-Holland. Dijken worden geïnspecteerd, sluizen en weteringen worden afgesloten met speciale big bags, er worden zandzakken gelegd en noodpompen geplaatst.
De gevolgen van extreme regenval in beeld
Wat gebeurt er als een wolkbreuk zoals in 2021 in Limburg op andere plekken in Nederland valt? In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is dit voor dertien Nederlandse regio’s onderzocht. Het scenario van de crisisoefening Wolkbreuk is gebaseerd op dit onderzoek.
Lees meer over het onderzoek op de website van de provincie Utrecht en bekijk op de kaart waar bij extreme neerslag wateroverlast ontstaat in het gebied van De Stichtse Rijnlanden.
Veelgestelde vragen
De oefening simuleert de gevolgen van een wolkbreuk zoals die in 2021 viel in Limburg. Weilanden, wegen, tunnels en kelders lopen onder, snelwegen worden afgesloten, en vitale infrastructuur zoals transformatorhuisjes raakt beschadigd.
De oefening kan op sommige locaties zichtbaar zijn, bijvoorbeeld door de aanwezigheid van militairen of voertuigen. De deelnemers zijn herkenbaar aan uniformen en felgekleurde bedrijfskleding en hesjes.Op enkele oefenlocaties kan de weg korte tijd deels afgesloten zijn. Verkeersregelaars leiden het verkeer dan in goede banen.
Nee, er wordt geen echt water gebruikt om overlast te simuleren. De scenario’s worden op een veilige en gecontroleerde manier uitgevoerd.
Omgaan met wateroverlast
Wat gebeurt er als een wolkbreuk van 200 mm valt op het gebied van De Stichtse Rijnlanden?
- Lagergelegen gebieden in de steden en daarbuiten komen onder water te staan: zo'n 10 tot 30 cm. Deze situatie kan dagenlang voortduren, omdat de gemalen en afvoerkanalen een beperkte capaciteit hebben. Die capaciteit is 12 tot 15 mm neerslag per etmaal. Bij een neerslaghoeveelheid van 200 mm kan het dus zo maar dagen tot weken duren voordat alle gebieden weer droog zijn.
- Het Amsterdam-Rijnkanaal en het Noordzeekanaal raken overvol, Rijkswaterstaat vraagt de waterschappen die op deze kanalen lozen om hun afvoer fors te minderen of zelfs te stoppen, met als gevolg dat het water uit deze gebieden niet weg kan;
- Vanaf de Utrechtse Heuvelrug stroomt een zeer grote hoeveelheid water richting de stad Utrecht. Dit water is niet tegen te houden;
- Amsterdam ligt lager dan Utrecht. Daardoor ondervindt Amsterdam eerder problemen door een hoog peil van het Amsterdam-Rijnkanaal.