Q&A Start inspraak ontwerp-verkeersbesluit emissieloos varen Kromme Rijn

Waarom wil het waterschap het varen met brandstofmotoren verbieden?

Al in 2015 is in het bestuur van het waterschap de intentie uitgesproken om op de Kromme Rijn alleen het varen met duurzame geluidsarme vaartuigen toe te staan. Jarenlang zijn vergunningen voor boten met een brandstofmotor uitgegeven voor één jaar, omdat het waterschap af wil van boten met een brandstofmotor. Het is een wens die gedeeld wordt door de gemeenten Utrecht en Bunnik.

Het doel is om door het terugdringen van het aantal vaarbewegingen op de Kromme Rijn, de waterkwaliteit te verbeteren, de recreatieve druk terug te dringen, de vaarveiligheid te vergroten en natuurwaarden te versterken.

Waarom zijn motorboten een probleem?

Allereerst is de hoeveelheid motorbootjes enorm toegenomen de afgelopen jaren. Verleenden we in 2011 nog 5 vergunningen voor een motorbootje, in 2022 waren dat er ruim 200. Gemotoriseerd varen zorgt voor werveling van de bodem en golfslag. Al deze vaarbewegingen hebben een negatieve impact op de watergang en de ecologie van de (natuurvriendelijke) oevers. Een sterke afname van het aantal vaarbewegingen beperkt deze negatieve impact en levert naar verwachting een positieve bijdrage aan de ecologische waterkwaliteit en ontwikkeling van waterplanten.

Mensen die langs de Kromme Rijn wonen en een motorboot hebben, kunnen straks niet meer vanaf hun woning varen op de Kromme Rijn. Houdt het waterschap daar rekening mee?

Daar zijn we ons heel erg van bewust. Als waterkwaliteitsbeheerder en als vaarwegbeheerder van de Kromme Rijn hebben we de taak om de verschillende belangen af te wegen. De belangen van de recreant wegen mee in de besluitvorming. Maar de belangen van de waterkwaliteit en de ecologie, het terugdringen van het aantal boten en daarmee het vergroten van de vaarveiligheid en het versterken van natuurwaarden wegen voor ons heel sterk mee.

We kiezen er bewust voor om het besluit pas op 1 januari 2025 in te laten gaan. Op die manier hebben eigenaren van boten met een brandstofmotor tot de start van het vaarseizoen van 2025 de tijd om een andere oplossing te vinden, zoals de aanschaf van een elektrische (buitenboord)motor. Maar we realiseren ons ook dat dat niet voor iedereen een optie is.

Geldt het verbod om met een boot met brandstofmotor te varen straks op de hele Kromme Rijn?

Op de bovenloop van de Kromme Rijn, tussen Wijk bij Duurstede en Werkhoven, geldt dit verbod nu al. Het nieuwe verkeersbesluit gaat over het deel van de Kromme Rijn tussen Werkhoven en de Waterlinieweg in Utrecht.

Op het deel van de Kromme Rijn tussen de Waterlinieweg en het centrum van Utrecht is de gemeente Utrecht de vaarwegbeheerder. Daar geldt dat varen met een brandstofmotor (nog) is toegestaan.

Voert het waterschap het onderhoud aan de Kromme Rijn ook emissieloos uit?

Op dit moment gebruikt het waterschap nog gemotoriseerde boten voor het maaionderhoud van de Kromme Rijn. Met ingang van 2025 willen we het maaionderhoud op de Kromme Rijn met een elektrischt boot laten uitvoeren. Met het efficiënt inzetten van elektrisch materieel in snel stromende riviertjes als de Kromme Rijn, is nog niet veel ervaring opgedaan, maar de ontwikkelingen op het gebied van elektrisch varen gaan snel.

Voor ander onderhoud, zoals het plaatsen van beschoeiingen of baggeren, worden pontons gebruikt. De duwboten die nodig zijn voor het transport van de pontons zijn nog voorzien van een brandstofmotor omdat de capaciteit van de accu’s tot nu toe ontoereikend is voor dit zware werk. Maar ook hier is onze inzet om zodra er mogelijkheden zijn, over te gaan op emissieloze vaartuigen.

Waarom was er al een verbod op gemotoriseerd verkeer op het gedeelte van de Kromme Rijn tussen Werkhoven en Wijk bij Duurstede

De bovenloop tussen Wijk bij Duurstede en Werkhoven is smaller, minder diep en daardoor ook kwetsbaarder vanuit het oogpunt van veiligheid en ecologie. Om die reden gold er al een verbod op dat deel van de Kromme Rijn.

Wat kunnen mensen doen om hun bezwaar kenbaar te maken?

Mensen met een belang, kunnen t/m 23 januari 2024 een zienswijze indienen. Dat kan het eenvoudigst via een formulier op onze website. Mailen kan via post@hdsr.nl of schriftelijk door een brief te schrijven aan het college van dijkgraaf en hoogheemraden van het waterschap. Het kan ook mondeling. Hiervoor kunnen mensen een afspraak maken bij ons Klant Kontact Centrum, T (030) 634 5700.

Zijn er plannen om ook op andere vaarwegen in het gebied van De Stichtse Rijnlanden emissieloos varen in te voeren?

Momenteel werken wij aan nieuw vaarwegbeleid, dat binnenkort de inspraak ingaat. Hierin staat dat het waterschap bij wil dragen aan de overgang naar duurzaam varen. Er zijn op dit moment geen concrete plannen voor andere vaarwegen om emissieloos varen in te voeren. Voor de drukbevaren, doorgaande recreatieve routes (onderdeel van BRTN of sloepennetwerk) volgen we de landelijke ontwikkelingen. Voor andere door ons aangewezen vaarwegen kan het zijn dat het emissieloos varen in de toekomst wordt overwogen bij de herziening van een verkeersbesluit, zoals nu speelt op de Kromme Rijn.

De Stichtse Rijnlanden is niet de vaarwegbeheerder van al het vaarwater in ons gebied. Zo zijn o.a. de gemeenten Utrecht en Woerden vaarwegbeheerder van vaarwegen binnen de eigen gemeente. Het waterschap gaat niet over het vaarbeleid en -regels van deze vaarwegen.

Hoe gaat het waterschap het verbod handhaven vanaf 2025?

Onze lijn is dat we de vaarrecreanten eerst gaan informeren, vandaar dat we dit besluit ook een jaar eerder nemen. Vanaf 2025, als het besluit is ingegaan, start het waarschuwen op het water. Pas bij ernstige of herhaalde overtredingen zetten we onze handhavingsbevoegdheid in.

Is al bekend hoe hoog de boete is?

Nee, dat weten we op dit moment nog niet.