Gemaal Haarrijn, dat scheelt een dijk

Gepubliceerd op 9 februari 2015

Met de officiële opening van gemaal Haarrijn, ten noorden van Maarssenbroek, is een bijzonder waterschapsproject afgerond. Door de aanleg van een krachtig gemaal voor de Utrechtse wijk Leidsche Rijn, kon een risicovolle dijk aan de rand van Maarssenbroek worden afgegraven.
Op 9 februari heeft hoogheemraad Els van der Vorm samen met wethouder Kees Geldof van de gemeente Utrecht het nieuwe gemaal geopend. Wethouder Pieter de Groene van de gemeente Stichtse Vecht onthulde de nieuwe naam van het oude Haarrijngemaal aan de Zwanenkamp. Dat heet voortaan gemaal Maarssenbroek.

Twee vraagstukken

Project Haarrijn was de slimme oplossing voor twee vraagstukken.
Aan de noordzijde van de wijk Maarssenbroek ligt de Haarrijn. Die stond in open verbinding met het Amsterdam-Rijnkanaal. Daardoor was het waterpeil in de Haarrijn 1.20m hoger dan in de woonwijk. Een doorbraak van die dijk had betekend dat het water uit het Amsterdam-Rijnkanaal de wijk in zou stromen.
Het andere vraagstuk speelde aan de westzijde van de A2. Hier stonden, op de kop van de Haarrijn, twee kleine, oude gemalen met onvoldoende maalcapaciteit voor hun nieuwe extra taak: het bemalen van de Utrechtse wijk Leidsche Rijn.

Eén oplossing

Het waterschap vond voor beide vraagstukken één slimme oplossing: een nieuw krachtig gemaal bouwen aan de monding van de Haarrijn. De dijk van het Amsterdam-Rijnkanaal werd daardoor gesloten. Het peil in de Haarrijn kon daarna omlaag en de dijken zijn afgegraven. Bij regenval pompt dit krachtige gemaal het teveel aan water weg uit de polder Haarrijn en uit het noordelijke deel van de Utrechtse wijk Leidsche Rijn.
Ook de waterschapstaak ‘schoon water’ kreeg aandacht in het project: door de aanleg van geleidelijk aflopende oevers en een visvriendelijk gemaal met een vispassage krijgt de waternatuur in de Haarrijn een impuls.

“Project Haarrijn is echt uniek. Hier hebben we de veiligheid van Maarssenbroek gegarandeerd doordat we de dijk van het Amsterdam-Rijnkanaal sluiten. We zorgen voor droge voeten omdat we met het grotere gemaal het water uit de Utrechtse wijk Leidsche Rijn kunnen afvoeren. En doordat we natuurvriendelijke oevers aanleggen, hebben we ook nog een stimulans voor de waterkwaliteit. Het is mooi om deze drie taken van het waterschap in een project te combineren” aldus een enthousiaste hoogheemraad Van der Vorm.


Zie ook

Filmpje over gemaal Haarrijn

Een toost op de opening van gemaal Haarrijn

Vlnr wethouder Kees Geldof (Utrecht), hoogheemraad Els van der Vorm, wethouder Pieter de Groene (Stichtse Vecht) en hoogheemraad Jan Kromwijk.