Water- en dijkbeheer in docu Gebruikte gronden

In de documentaire Gebruikte gronden, over het ontstaan van het agrarische Utrechtse cultuurlandschap, speelt water- en dijkbeheer een belangrijke rol. De vijfdelige serie is te zien op RTV Utrecht via Uitzending gemist.

Kromme Rijn

In de derde aflevering, van zondag 20 mei, staat het Kromme Rijngebied centraal. De Rijn heeft het landschap hier gevormd en zijn sporen achtergelaten. De afdamming van de Kromme Rijn in 1122 in Wijk bij Duurstede maakte de ontginning van het Kromme Rijn- en Langbroekerweteringgebied mogelijk en vormde in feite de start van het georganiseerde waterbeheer. Hoogheemraad Bernard de Jong vertelt hierover op de plek van de dam in Wijk bij Duurstede.

Voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie werd de Kromme Rijn ingrijpend verbouwd: er kwam een nieuwe inundatiesluis in Wijk bij Duurstede, bochten werden afgesneden en er kwamen sluizen en stuwen in Cothen en Werkhoven. Via de inundatiesluis laten we nog steeds water in voor de Utrechtse grachten en de Vecht. Dennis van de Waardt legt bij de stuw en sluis in Cothen uit hoe we het waterpeil en de aan- en afvoer van water in het Kromme Rijngebied regelen, met respect voor watererfgoed en natuur.

Lopikerwaard

De eerste aflevering ging over de Lopikerwaard. Hoe is het karakteristieke slagenlandschap met de vele, kaarsrechte sloten ontstaan? En welke rol speelden de molens en gemalen daarin? De Lekdijk beschermt al eeuwenlang de bewoners van de waard tegen overstromingen, maar als het water steeg werden de weerbare mannen tussen 18 en 60 jaar opgeroepen om wacht te lopen. Hoe ging dat in zijn werk en welke sporen zijn daar nu nog van te zien? Clarion Wegerif vertelt er over bij ons dijkhuis in Jaarsveld en bij gemaal De Koekoek in Lopik.