IJs en het waterschap

Veel mensen zijn dol op schaatsen op natuurijs. Als het water in ons gebied bedekt is met een goeie ijsvloer, binden velen de ijzers om voor een heerlijke tocht. Het waterschap draagt de ijspret een warm hart toe, en houdt bij het peilbeheer zo veel mogelijk rekening met de ijsvorming, maar hoe ver gaat dat eigenlijk? Hoe zit het met de vissen onder het ijs? En met welke risico's moet je als schaatser rekening houden in de omgeving van gemalen?

Op deze pagina's trachten we u een zo compleet mogelijk beeld te geven. Heeft u desondanks suggesties voor aanvullingen, laat het ons dan weten via info@hdsr.nl

Bevroren water

Welke maatregelen neemt het waterschap bij vorst?

Als er meerdere dagen aanhoudende matige vorst is ('s nachts en overdag onder -5 graden C) komt de ijscoördinator van het waterschap in actie. Hij zorgt er voor, dat de collega's van de buitendienst maatregelen nemen om de ijsgroei te bevorderen. Gemalen worden, waar dat kan, uitgezet en stuwen zo ingesteld dat de stroming van het water minimaal is. Hierbij kijkt het waterschap echter niet alleen naar de belangen van de schaatser. De waterkwaliteit en waterkwantiteit van de wateren die in beheer zijn van De Stichtse Rijnlanden staat voorop. Ook lopen vijzelgemalen de kans om stuk te vriezen. Daarom moeten ze geregeld kort draaien.

Maatregelen voor vissen

Voor vissen kan langdurige ijsbedekking in combinatie met een sneeuw- of baggerlaag soms de dood tot gevolg hebben. Als er wekenlang geen licht door het ijs schijnt kunnen planten gaan rotten waardoor de vissen niet meer voldoende zuurstof tot hun beschikking hebben.

Op plekken waar dit in het verleden speelde, houden medewerkers van het waterschap de situatie in de gaten. Bij langdurige ijsbedekking wordt elke twee dagen het zuurstofgehalte van het water gemeten; zo nodig schuiven medewerkers van het waterschap sneeuw weg of maken ze grote wakken. Maatregelen worden altijd in overleg met betrokkenen genomen.

Waar groeit ijs het snelst?

In het algemeen geldt: hoe minder stroming in het water, hoe sneller het ijs aangroeit. En hoe ondieper het water, hoe sneller het bevriest. Smalle sloten zullen daarom eerder dichtvriezen dan stromende rivieren, zoals de Kromme Rijn. En het Amsterdam-Rijnkanaal vriest alleen in Elfsteden-winters dicht. Bij gemalen is er ook stroming, alleen kunstmatig. Dat is er de reden van, dat het ijs daar vaak onbetrouwbaar is. Schaats bij voorkeur op door ijsverenigingen gecontroleerde plekken en vermijd ijs in de omgeving van gemalen, ook al staan ze niet te draaien. Als waterschap proberen we ijsgroei te bevorderen, maar kunnen we geen garantie geven dat het ijs overal dik genoeg is om op te schaatsen. Het inschatten van veiligheid is aan u zelf.

Vaarverbod

Bij een dikte van de ijsvloer groter dan twee centimeter kan de ijscoördinator een vaarverbod afkondigen, om te voorkomen dat schepen het ijs kapotvaren. Het waterschap is vaarwegbeheerder van onder meer de Grecht, de Linschoten, de Montfoortsevaart, de Wierickes, de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel, de Leidsche en een deel van de Oude Rijn. Kijk voor een volledig overzicht op de pagina Varen.

Als de dooi weer intreedt...

Als het 's nachts en overdag weer dooit heft het waterschap het vaarverbod weer op en gaat het maalregime weer naar normaal.

Meer informatie

Informatie over betrouwbaar natuurijs en tochten is te vinden op de site van de KNSB