Grote waternavel

De grote waternavel, in het Latijn luisterend naar de naam Hydrocotyle ranunculoides, is een uitheemse waterplant die het ook in de Nederlandse wateren uitstekend doet.

Sterker, de plant tiert hier zo welig, dat sloten en vaarten waar hij voorkomt in korte tijd helemaal bedekt zijn met een dik pak groene bladeren. De Grote waternavel belemmert hierdoor de doorvaart en verstikt het andere waterleven.  Bovendien is het water aan het oog onttrokken: het lijkt of je over het bladerdek heen kunt lopen. En dat kan levensgevaarlijke situaties geven! De Stichtse Rijnlanden probeert de plant dan ook met wortel en tak uit te roeien.

De grote waternavel is in Nederland geïntroduceerd als vijver- en aquariumplant en was te koop in tuincentra. Nu bekend is hoe de plant in onze wateren woekert, is verkoop ervan officieel verboden. Maar daarmee is het probleem niet opgelost. De plant komt inmiddels op veel plaatsen voor en gedijt uitstekend, mede dankzij de zachte winters.

Maatregelen

Bestrijding van de grote waternavel is vooral een kwestie van er op tijd bij zijn en heel grondig te werk gaan. Veel werk wordt voorkomen met vroegtijdige signalering. Omdat de plant zo snel groeit kan de verwijdering bij late signalering een enorme klus zijn.

De verwijdering moet vervolgens heel grondig gebeuren. Ieder plantdeel dat achterblijft groeit weer verder. Ook moet bij de verwijdering worden voorkomen dat stukjes plant afdrijven. Ieder fragment is een “stekje” dat elders weer verder kan groeien.

Grote waternavel gesignaleerd? Waterschap bellen!

Omdat de verwijdering van de grote waternavel zo nauwkeurig moet gebeuren doet De Stichtse Rijnlanden iedere verwijdering zelf. U kunt ons helpen bij de bestrijding door signaleringen van de waterplant direct aan ons te melden.

U kunt meldingen doorgeven via ons centrale nummer (030) 634 57 00, of per e-mail: post@hdsr.nl. Hier kunt u ook melden wanneer u een van de andere exoten aantreft. Van belang bij de melding is een goede beschrijving van de aangetroffen plant en een nauwkeurige omschrijving van de vindplaats.

Herkenning

De grote waternavel is niet moeilijk te herkennen, vooral niet omdat hij –als snelle groeier- al snel imposante proporties aanneemt. De plant heeft min of meer ronde vijf-lobbige bladeren met een diameter van 4 tot 10 centimeter. De bladeren zijn gekarteld en staan op een dunne steel die in het midden aan het blad vastzit. Aan één kant is het blad diep ingesneden tot aan de bladsteel. Bloemen worden zelden waargenomen en zijn klein en grauwwit.

De grote waternavel begint vanaf eind mei te groeien. De groei is het sterkst in juli en augustus. De planten vormen drijftillen: ze vormen een soort dekens op het water. De groei begint meestal vanaf de oeverlijn, maar ook tussen rietkragen. De plant breidt zich vervolgens cirkelvormig uit. De plant groeit soms ook op de oevers en heeft dan kleinere blaadjes.

De plant wordt wel eens verward met Klimopwaterranonkel (Ranunculus hederaceus), een zeldzame plant die in ons gebied nauwelijks voorkomt. De bladeren van de Klimopwaterranonkel zijn ook vijfvoudig gelobd, maar niet zo diep ingesneden als de Grote waternavel en hebben geen gekartelde rand.


Grote waternavel gesignaleerd? Waterschap bellen!

Bestrijding van de grote waternavel is vooral een kwestie van er op tijd bij zijn en heel grondig te werk gaan. Daarom doet De Stichtse Rijnlanden iedere verwijdering zelf. U kunt ons helpen bij de bestrijding door signaleringen van de waterplant direct aan ons te melden. Bel (030) 634 57 00.